 |
Cynk poprawia sprężystość i wygląd włosów
|
 | |
|
Jony cynku są niezbędne komórkom macierzy włosów
|
Cynk wpływa na tempo i jakość podziałów komórek macierzy a tym samym na piękny wygląd włosów. Uaktywnia bowiem enzymy kontrolujące jakość produkcji białek włosa przez macierz włosa i keratynocyty. Chodzi przy tym o szczególne składniki białka – aminokwasy siarkowe cysteinę i metioninę zawierające wiązania dwusiarczkowe niezbędne do konstrukcji silnego i pięknego włosa.
|
Cynk uzależnia poprawne rogowacenie łodygi włosa
|
Wpływa na gospodarkę witaminą A, a przecież ta witamina ma znaczący wpływ na keratynizację, czyli na proces nasycania naskórka, jak też włosów i paznokci białkiem keratyną oraz na właściwe rogowacenie tego białka. Długotrwały niedobór powoduje z początku zahamowanie wzrostu, później przerzedzanie się włosów, zaś w skrajnych przypadkach może doprowadzić do całkowitego wyłysienia.
|
Cynk - poprawia wygląd i strukturę włosów (jak też paznokci).
|
Dokonuje tego zwykle jako aktywator enzymów sterujących przemianą białek w komórkach macierzy włosów, itp. Dzięki jego obecności prawidłowo przebiegają procesy metaboliczne w komórkach macierzy włosa , w tym możliwe są ich szybkie podziały oraz poprawna implantacja wiązań dwusiarczkowych cementujących drobiny aminokwasów. Przypomnijmy – wiązania te są niezbędne do powstania smukłych elastycznych struktur łodygi włosa.
|
Cynk wpływa też na gospodarkę witaminą A
|
A ta witamina ma znaczący wpływ na nasycanie keratyną i kolorowym pigmentem włosów i paznokci.
|
Cynk reguluje pracę gruczołów łojowych w skórze
|
Jako aktywny składnik enzymów uczestniczy w metabolizmie kwasów tłuszczowych w gruczołach łojowych. Kontrolując ich przemiany zapewnia wysoką jakość produktu tych gruczołów jakim jest tzw. sebum - tłuszczowa emulsja pokrywająca włosy i zapobiegająca m.in. ich odwodnieniu. Odpowiedni skład chemiczny sebum działa ponadto jak antytoksyczny impregnat. Warstewka sebum zabezpiecza przed szkodliwymi promieniami UV, licznymi toksynami atmosferycznymi, itp. Warstewka sebum zapobiega również uszkodzeniom i odbarwieniom włosów z w/w powodów. Udokumentowano, że właściwa suplementacja cynkiem może poprzez optymalizację składu sebum zapobiec przedwczesnemu matowieniu włosów. Co więcej może sprawić że włosy staną się lśniące i gładkie.
|
Dobowe zapotrzebowanie na cynk wynosi około 2 mg.
|
Długotrwały niedobór cynku w diecie powoduje zahamowanie wzrostu, później przerzedzanie się włosów, zaś w skrajnych przypadkach może doprowadzić do całkowitego wyłysienia.
|
Jony cynku są najbardziej potrzebne wewnątrz komórek macierzy włosów
|
Tutaj wpływają na tempo i jakość podziałów komórek macierzy a tym samym na sprężystość i wygląd włosów. Dlatego określenie poziomu cynku w czerwonych krwinkach, dzięki którym cynk dociera drogą krwi do macierzy włosów jest najdokładniejszą miarą zaspokojenia potrzeb włosów na biopierwiastek. Problem w tym, że ten poziom ten jest wysoce zmienny, gdyż zależy od tego co w danym momencie zjedliśmy. Dlatego najczęściej mierzymy poziom cynku w próbce 2- cm długości włosów, z której otrzymujemy wartość uśrednioną z kilku ostatnich miesięcy.
|
Uwaga! Nie zawsze poziom cynku we włosach = jego poziomowi w ciele…
|
Poziom cynku we włosach daje zwykle dobrą informację o zasobach jonów biopierwiastka w organizmie. Ale są i znaczne odstępstwa od tej prostej interpretacji wyników. Zbyt wysoki cynk we włosach jest często oznaką marnowania się biometalu w organizmie. Dzieje się tak zwykle wskutek zaburzeń transportu mineralnego, lub w niektórych ostrych chorobach. Dodajmy – poziomy cynku w tkankach są prawie zawsze za niskie w z powodu zakłóconego transportu mineralnego w ustroju, chyba że cynk suplementowany jest preparatem aptecznym. Odwrotnie - niski cynk we włosach zwykle oznacza zbyt niski poziom we krwi i tkankach. Rzadko wysoki poziom cynku we włosach wynika z wysokich zasobów cynku w organizmie.
|
Co się dzieje, kiedy na nic nie chorujemy a cynku jest za mało?
|
Wówczas niski poziom cynku we włosach przekłada się na niski poziomem we krwi. Jest to tożsame z niedoborem jonów biopierwiastka w całym ciele, ponieważ jony biometalu są rozprowadzane są w organizmie drogą krwi. Jeśli transport mineralny jest zakłócony a poziomy cynku w organizmie nie są jednoznaczne biorąc pod uwagę stan danej osoby.
|
Układ odpornościowy a cynk
|
Niedobory cynku wpływają niekorzystnie na układ odpornościowy powodując deficyty i zaburzenia równowagi miedzy limfocytami T grasiczo-zależnymi co skutkuje osłabieniem ich skuteczności mikrobójczej. Stąd osoby mające deficyt cynku, w tym małe dzieci mogą mieć częstsze infekcje z tego powodu, w tym np. infekcje i zapalenia uszu. Suplementacja cynku poprawia również uwagę i zachowanie dzieci w ADHD.
|
Uwaga!
|
Niski lub wysoki poziom cynku we włosach - zarówno w przypadku normalnego, jak i zakłóconego transportu mineralnego - sugeruje, ze suplementacja cynku jest wskazana. Polecamy przy tym podawanie cynku kilka razy dziennie, co jest bardziej skuteczne jeśli chodzi o przyswajanie minerału, niż duża dawka raz dziennie.
|
Diety powodujące deficyt cynku
|
Wysoko węglowodanowe diety wegetariańskie zawierają zwykle mało cynku. Co więcej nadmiar węglowodanów obniża zasobność cynku w organizmie. Redukuje poziom cynku również dieta oparta na błonniku, nadmiernym spożyciu napojów z kofeiną (kawa, Redbull, itp.). Niskie poziomy cynku w organizmie ( i wysoki poziom cynku we włosach ) są często związane z zaburzeniami jedzenia takimi jak anoreksja i bulimia. Suplementacja cynku np. 25 mg 3 razy dziennie często pomaga w normalizacji nawyków żywieniowych osób cierpiących na te zaburzenia.
|
Interakcje cynku z innymi ustrojowymi minerałami i witaminami
|
Zasobność cynku w organizmie jest kontrolowana i pomniejszana poziomem innych biopierwiastków, takich jak miedz, żelazo, wapń . Wysoki poziom cynku we włosach (a także niski magnezu!) sugeruje, ze organizm ma deficyt witaminy B6
|
Źródła cynku w diecie:
|
Obfitość łatwo przyswajalnego cynku możemy znaleźć w czerwonym mięsie, wątrobie, jajach i podrobach. żyto, orzechy włoskie, ostrygi, jęczmień, kokos, kaczka, migdały, kukurydza, sezam, jaja, ziarna słonecznika, gryka, soczewica, grzyby, groszek, orzechy nerkowca, pszenica, fasola mung, ziarna dyni
|
Piśmiennictwo
|
- Biochemia Harpera- Robert K. Murray i inni Wyd, Lek. PZWL, 2004
- Biochemia witamin – witaminy grupy B i koenzymy Piotr Moszczyński, Rita Pyć; PWM, 1998
- Anatomia i fizjologia włosa, Dr med. Urszula Kozłowska, specjalista dermatolog, Akademia Medyczna w Warszawie – artykuł nie publikowany, dostępny u autora i w portalu PFM.PL (i Capivit HydroControl-preparat zawierający olej z nasion ogórecznika, zapobiegający nadmiernej przeznaskórkowej utracie wody ) Autor: Dr n. med. Urszula Kozłowska - Akademia Medyczna w Warszawie
- Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka; autorzy: Anna Lis, Dominika Wcisło-Dziadecka, Grażyna Kamińska, Ligia Brzezińska-Wcisło; Postępy Dermatologii i Alergologii 5/2003 - XX, s 260-266
- Biologia komórek macierzystych naskórka oraz ich znaczenie w medycynie; autorzy: Michał Pikuła, Piotr Trzonkowski Zakład Immunologii Klinicznej i Transplantologii, Gdański Uniwersytet Medyczny- Postepy Hig Med Dosw. (online), 2009; 63: 449-456
- Komórki macierzyste cebulek włosów alternatywą dla embionalnych komórek macierzystych - oryginalna publikacja: Yao Fei Hu, Zhi-Jian Zhang, Maya Sieber-Blum, “An Epidermal Neural Crest Stem Cell (EPI-NCSC) Molecular Signature”, Stem Cells Vol. 24 No. 12 December 2006, pp. 2692 -2702, doi:10.1634/stemcells.2006-0233.
- Znaczenie wybranych odkryć biologii molekularnej w fizjologii i patologii włosa; Borgis - Nowa Medycyna 3/2002; Małgorzata Ratka, Przemysław M. Płonka z Zakładu Biofizyki Instytutu Biologii Molekularnej i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- PODSTAWOWE ZASADY ŻYWIENIA OPTYMALNEGO - Jan Kwaśniewski, Tomasz Kwaśniewski, Wyd. własne Warszawa 1998; http://dr-kwasniewski.
- Magnez pierwiastek energii – dr n. med. Henryk Dudek, wyd. PiK Eneteya 1999
- Nauka o chorobach wewnętrznych. Zaburzenia przemiany materii IV, Witold Orłowski; PZWL, 1991
- Publikacje internetowe dr dr Henryk Różański doktor nauk biologicznych z zakresu medycyny Absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu;. Praca doktorska wykonana pod kierunkiem prof. dr hab. med. Romana Meissnera na I Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. ; http://www.luskiewnik.gower.pl/pantothenic.html
- Mała Encyklopedia Medycyny PWN 2000 r., Wikipedia ON-LINE i inne enc.intern.
|
|
OPRAC. mgr Edward Ozga Michalski
|